ویتیلیگو (لک و پیس)

پمادهای کوتونی (استروئیدی) می‌تواند در برگرداندن رنگ به لکه‌های سفید کمک کند، به خصوص اگر در مراحل اولیه بیماری شروع شود. درمان باید دست کم سه ماه ادامه یابد تا نتیجه دیده شود. این روش ساده‌ترین و کم عارضه‌ترین شیوه درمانی است. اما اثربخشی آن به اندازه روش‌های درمانی دیگر نیست با این حال در صورتی که بیمار از پمادهای قوی‌تری استفاده کند، شاهد بروز عوارضی در محل مورد استفاده خواهد بود. به جز کرم‌های استروئیدی، پمادها و کرم‌های دیگری نیز جهت درمان لکه‌های محدود به خصوص روی صورت استفاده می‌شوند که با مکانیسم‌های متفاوتی باعث بهبودی لکه می‌شوند.

این روش درمانی که از آن به عنوان درمان با اشعه ماوراء بنفش نیز یاد می‌شود در آمریکا متداول بوده و نسبتا نیز موثر است. هدف اصلی این روش درمانی افزایش رنگدانه سازی در ضایعات پوستی است اما وقت گیر بوده و باید مراقبت کافی برای جلوگیری از عوارض آن که گاهی شدید هم هست، به عمل آید. این روش درمانی باعث تحریک سلول‌های رنگدانه ساز به رنگدانه سازی و یا مهاجرت از نواحی سالم مجاور به مناطق سفید می‌شود. هفته‌ای ۲ تا ۳ مرتبه و به مدت چند ماه نیاز به این درمان می‌باشد.

در این روش ابتدا بیمار داروی پسورالن را به صورت خوراکی و یا موضعی دریافت کرده و سپس در معرض تابش اشعه ماوراء بنفش قرار می‌گیرد. لازم است همه مراحل زیر نظر متخصص انجام شود تا از عوارض جانبی آن تا حد امکان پیشگیری شود. قرار گرفتن بیمار در معرض نور آفتاب می‌تواند عوارض درمانی را تشدید کند. مصرف موضعی پسورالن برای افرادی که تعداد لکه‌های سفید آن‌ها کم است (کم‌تر از ۲۰% سطح بدن)، هم‌چنین افراد زیر دو سال و افرادی که لکه‌های محدود و مشخص دارند به کار می‌رود. درمان خوراکی برای مواردی که بیش از ۲۰% سطح بدن درگیر باشد یا افرادی که به درمان موضعی پسورالن پاسخ نمی‌دهند، به کار می‌رود.

بعضی از لیزرها به خصوص نوع اگزایمر در جلسات متعدد (معمولا ۲ جلسه در هفته) می‌تواند در بهبود ضایعات کوچک (مثلا روی دست یا صورت) مفید باشد.

بی رنگ کردن باقی‌مانده پوست بدن برای بیمارانی که حداقل ۵۰ درصد پوست آن‌ها گرفتار است، توصیه می‌شود. در این روش، رنگ سایر نقاط پوست که سفید نیستند با استفاده از داروهای موضعی از بین برده می‌شود تا کل بدن شخص به صورت یکنواخت سفید گردد. اما شخصی که با این روش درمان می‌شود برای همیشه به طور غیر طبیعی نسبت به نور حساس خواهد بود. این روش برای بیمارانی که بیش از ۷۰-۸۰% پوست بدن گرفتار است، بیشتر توصیه می‌شود و بهتر است با نظر پزشک و با تست اولیه آن در قسمت‌هایی که برای فرد اهمیت کمتری دارد، شروع شود.

1. پیوند پوست بدن خود فرد (Autologous skin grafting): در این روش قسمت درگیر پوست برداشته شده و با پوست سایر نقاط بدن جایگزین می‌گردد. علاوه بر پر هزینه بودن این روش، عوارضی هم‌چون عفونت، عدم افزایش رنگدانه در محل و هم‌چنین نبودن امکان پیوند پوست در محل‌های حساس از معایب این روش است.
2. پیوند پوست با استفاده از ایجاد تاول (Skin grafts using blister): در این روش، پزشک با استفاده از حرارت، مکش و یا سرمای انجماد بر روی پوست طبیعی دارای رنگدانه، تاول ایجاد می‌کند. سپس، سطح تاول را بریده و به ناحیه بدون رنگدانه پیوند می‌زند. از عوارض این روش ماندن جای زخم و عدم افزایش رنگدانه است. با این وجود، ماندن جای زخم در این روش در مقایسه با روش‌های دیگر کم‌تر است.
3. میکروپیگمانتاسیون (خالکوبی) (tattooing) Micro pigmentation: خالکوبی شامل کاشتن رنگدانه درون پوست با استفاده از وسیله جراحی خاصی است. این روش درمانی برای بیمارانی که لب آن‌ها درگیر است به خصوص در افراد با پوست تیره بسیار خوب است. البته یکسان در آوردن رنگ ناحیه خالکوبی شده با رنگ پوست اطراف، کار بسیار مشکلی است. رنگ منطقه‌ای که خالکوبی شده است در اثر نور آفتاب تغییر نمی‌کند در حالی که پوست طبیعی اطراف تغییر رنگ پیدا می‌کنند. هم‌چنین علی‌رغم یکی بودن کامل رنگ ناحیه‌ای که خالکوبی شده است با رنگ پوست اطراف، رنگ خالکوبی شده به مرور زمان کم‌رنگ‌تر می‌شود. به علاوه، خالکوبی کردن لب ها ممکن است منجر به ایجاد تاول شود.
4. پیوند ملانوسیت‌های خود فرد (Autologous melanocyte transplants): در این روش، نمونه‌ای از پوست دارای رنگدانه طبیعی بیمار توسط پزشک گرفته و به آزمایشگاه منتقل می‌شود. درآزمایشگاه سلول‌های ملانوسیت را در شرایط کاملا استریل جدا می‌کنند. در مرحله بعد، سلول‌های آماده شده توسط پزشک به منطقه بدون رنگدانه پیوند می‌شود.

1. ضدآفتاب‌ها: افراد مبتلا به ویتیلیگو خصوصا آن‌هایی که پوست روشن دارند باید از یک ضدآفتاب مناسب استفاده کنند تا آن‌ها را از اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت کند. به علاوه ضد آفتاب، پوست را از آفتاب سوختگی محافظت می‌کند و باعث کم‌تر شدن اختلاف رنگ بین پوست سالم و لکه سفید می‌گردد.
2. مواد آرایشی: برای افرادی که لکه‌های ویتیلیگو محدود و در معرض دید دارند، مفید است. علی رغم درمان‌های دارویی حدود ۳۰ درصد بیماران از این روش‌ها سودی نمی‌برند که در این گروه بیماران از روش‌های پیشرفته‌ای هم‌چون سلول درمانی می‌توان استفاده کرد.